Złożone dłonie
Żeby się modlić, potrzebujemy ciszy. Chodzi nie tylko o ciszę wokół nas, ale przede wszystkim o wyciszenie naszego wnętrza. Gdy składam ręce, to tak, jakbym wchodził w głąb siebie samego, do swojego wnętrza. Koncentruję się, aby myśleć o sobie oraz o Bogu. Chcę z nim rozmawiać, wsłuchiwać się w Jego głos. Do tego potrzebna jest przede wszystkim cisza. Podczas Mszy świętej kapłan modli się z rozłożonymi rękami. W taki sposób modlili się pierwsi chrześcijanie. Gest ten nazywamy postawą oranta. Orant oznacza modlącego się. Rozłożone ręce przypominają o ukrzyżowaniu Chrystusa. Gdy je rozkładam, jestem również otwarty, by przyjąć wszystko, co Bóg dla mnie przygotował. Kapłan przybiera wówczas tę postawę w imieniu wszystkich wierzących zgromadzonych w świątyni. Jego otwarte, rozłożone ręce pragną zbierać modlitwy całej wspólnoty chrześcijan i zanieść je przed tron Boga.
Znak krzyża
Każdą modlitwę rozpoczynamy znakiem krzyża i takim samym znakiem ją kończymy. Krzyż to znak naszego zbawienia. Dlatego jest on dla chrześcijan tak bardzo ważnym znakiem. Czasem można w kościele zobaczyć ludzi, którzy znak krzyża wykonują bardzo pospiesznie, niedbale i w taki sposób, że z trudem można go rozpoznać. Ludzie tacy nie myślą z pewnością o znaczeniu tego gestu i o tym, że jest on także modlitwą. Wykonując ten znak, oddajemy się pod obronę krzyża i jednocześnie pod opiekę "Ojca, Syna i Ducha Świętego". Robiąc znak krzyża powoli i wyraźnie, wyznajemy, że jesteśmy ogarnięci przez krzyż Chrystusa. Znakiem tym wyrażamy naszą wiarę w Jezusa Chrystusa.
Uderzenie się w piersi
Podczas spowiedzi powszechnej, wypowiadając: "Moja wina" uderzamy się w piersi. Jest to znak naszej skruchy. Kiedy prawdziwie i szczerze go czynimy, natychmiast odczuwamy jego właściwy sens: jest to otrząśnięcie ze snu, wezwanie do refleksji nad sobą.
Zakres czynności Ministrantów Ognia: Turyferariusz i Nawikulariusz
Informacje ogólne
Trybularz i łódkę trzyma się w lewej ręce, prawą rękę trzymając na sercu. Należy uważać, aby kołysząc kadzielnicą, nie kołysać się samemu. To, który z ministrantów stoi po której stronie łatwo zweryfikować. Wystarczy sobie wyobrazić, że ksiądz nakłada prawą ręką kadzidło z łódki do kadzielnicy. Stąd łatwo wywnioskować, że Nawikulariusz stoi po prawej stronie Turyferariusza.
Podając trybularz do zasypania, TR trzyma w lewej ręce uchwyt kadzielnicy, a kciukiem podciąga
kółko, podnosząc w ten sposób pokrywę trybularza na wysokość ok. 812 cm. Prawą ręką chwyta
łańcuchy nad pokrywą i podnosi kadzielnicę tak wysoko, aby kapłan mógł swobodnie zasypać
kadzidło. Naw trzyma w tym czasie łódkę przy samej kadzielnicy, ułatwiając kapłanowi
zasypywanie.
Tr odbiera kadzielnicę przez chwycenie jej całą dłonią za łańcuchy poniżej ich połączenia;
poprawia uchwyt dopiero wtedy, kiedy jest w takim miejscu, które nie stwarza dodatkowego
zamieszania.
Przed Mszą św.
Przed rozpoczęciem liturgii Ministranci ognia (MOg) przygotowują węgiel. Zwykle rozpala się go
trzymając nad płomieniem świeczki i wystarczą w zupełności trzy węgielki, w gorące i duszne dnimożna się ograniczyć do jednego (posługa z kadzidłem ma pomagać wiernym w przeżywaniu
Eucharystii a nie przeszkadzać).
Po rozpaleniu ognia MOg niosąc kadzielnicę i łódkę wchodzą do zakrystii na 3 do 4 minut przed
rozpoczęciem Mszy św. Gdy Celebrans (Cel) jest gotowy do rozpoczęcia procesji, podaje się mu
trybularz i kadzidło do zasypania. Cel po zasypaniu czyni znak krzyża nad trybularzem (w czasie
mszy nie każdy kapłan błogosławi) i wtedy należy zająć miejsce na czele procesji.
Podczas Mszy św.
1. Pierwsze okadzenie ołtarza. Podczas wyjścia procesyjnego do Mszy św., po wejściu na
pierwszy stopień prezbiterium, (MOg) wykonują skłon i wchodzą na lewą stronę prezbiterium ustawiając się obok chrzcielnicy, ale tak, aby nie przeszkadzać w wejściu na prezbiterium pozostałym uczestnikom procesji.
2. Gdy Cel ucałuje ołtarz, MOg już powinni stać w pobliżu, tak, by przypomnieć kapłanowi o
okadzeniu. MOg podają Cel kadzidło do zasypania i Tr przekazuje mu trybularz. Zaraz po
tym Naw obchodzi kapłana stając po jego drugiej stronie. Kapłan okadza Ewangeliarz, a
następnie ołtarz obchodząc go dookoła, po drodze okadzając krzyż. Prowadzi Tr, źle
wygląda oglądanie się za siebie, na kapłana. Jeśli kapłan nie ustalił wcześniej w zakrystii,
jak będzie wyglądało okadzenie to należy zejść z pierwszego stopnia prezbiterium jeden
stopień. Pokłon będzie przed ołtarzem przed okadzeniem Ewangeliarza, po czym ponowny
pokłon; pokłon przed krzyżem, okadzenie, pokłon (Tr nie wychodzi wtedy stopień w górę,
tylko równo stoją wszyscy na jednym stopniu). Następnie MOg wraz z Cel idą dalej, po
minięciu ostatniego rogu ołtarza, Naw wyprzedza kapłana, aby gdy ten będzie oddawał
trybularz Tr stać obok niego. Następnie Tr i Naw lekko się skłaniają i wychodzą z
prezbiterium. Przechodząc środkiem kłaniają się razem w stronę ołtarza
3. Procesja z ewangeliarzem. Gdy rozpocznie się śpiew allelujatyczny (czyli Alleluja,
Chwała Tobie...) Tr i Naw wchodzą do prezbiterium, stają przed celebransem i się kłaniają.
Następnie, jeśli kapłan siedzi (ma do tego prawo, jeśli jest biskupem), należy uklęknąć w
czasie zasypywania na lewe kolano, jeżeli stoi to podaje mu się kadzielnicę i kadzidło do
zasypania. Po zasypaniu MOg kłaniają się przed księdzem i idą w stronę ołtarza. Tr staje
przed ołtarzem (od strony tabernakulum) po prawej stronie, Naw po lewej.
4. Po tym jak ksiądz weźmie ewangeliarz i odwróci się w stronę ambony MOg ruszają razem z
Cel w procesji z ewangeliarzem w stronę ambony. Tam ustawiają się po lewej stronie
ambony. Po uczynieniu znaku krzyża przed Ewangelią przez kapłana, Tr podaje mu
kadzielnicę. Po zakończeniu odczytywania słów z Pisma (ewentualnie czekamy na koniec
błogosławieństwa ewangeliarzem), MOg wychodzą z prezbiterium wynosząc kadzielnicę
poza prezbiterium (dobrze jest wtedy wrzucić jeden węgiel, nie rozdmuchując go, sam się
rozpali od pozostałych).
5. Drugie okadzenie ołtarza. W trakcie procesji darów MOg wchodzą do prezbiterium, na
jego środku kłaniają się w stronę ołtarza i ustawiają się koło chrzcielnicy. Gdy kapłan
będzie ofiarowywał wino w kielichu (podniesie kielich w górę), MOg podchodzą do ołtarza,
tak aby zablokować Ministrantów Ołtarza (którzy mogliby przez pomyłkę chcieć obmyć
ręce księdzu przed okadzeniem). Kapłan odstawi kielich, pochyli się na moment, aby
odmówić modlitwę „Przyjmij nas Panie...”, a następnie Tr podaje księdzu kadzielnicę do
zasypania i znów tak jak poprzednio następuje okadzenie darów, po czym Tr i Naw wraz z
księdzem obchodzą ołtarz, tak samo jak za pierwszym razem (zwykle kapłan nie wprowadza niczego nowego, a jeśli były jakieś udziwnienia za pierwszym razem, na przykład okadzenie
krzyża stojąc na wprost środka ołtarza, to teraz będzie tak samo). Gdy okadzony zostanie
ołtarz i krzyż, i celebrans odda kadzielnicę, Tr okadza Cel. Tr macha po jednym razie, w
kolejności środek, na prawo, na lewo. Nie kadzi się prosto w twarz księdzu, tylko na
wysokości piersi; trzeba uważać aby nie uderzyć Cel. W przypadku większej ilości kapłanów
okadzany jest tylko celebrans. Następnie następuje okadzenie ludu; MOg schodzą na
pierwszy stopień prezbiterium; kłaniają się; jedno machnięcie na lewo, jedno na prawo i
przed siebie, pokłon i powrót na miejsce koło chrzcielnicy.
6. Przeistoczenie. Podczas śpiewu „Święty, święty…” Tr i Naw przechodzą przed ołtarz (na
stopień z dywanikiem); Naw rozgarnia węgle, jeśli trzeba dosypuje łyżeczkę kadzidła, aby
widać było trochę dymu. Robi to dyskretnie. Po zakończeniu śpiewu MOg klękają w tym
samym czasie co pozostali członkowie Służby Ołtarza.
7. Gdy kapłan wznosi Ciało i Krew Pana Jezusa, Tr czeka na dźwięk gongu i po każdym jego
odgłosie, lekko uderzając czaszą kadzielnicy o łańcuch, 1 raz okadza Ciało Chrystusa
(pierwszy gong okadzenie na środek, drugi gong – na lewo, trzeci gong – na prawo), a
później w ten sam sposób okadza się Krew Chrystusa. Po zakończeniu Przeistoczenia, MOg
wstają, przesuwają się w prawo, stając mniej więcej na środku pomiędzy ołtarzem a amboną
(będąc nadal na pierwszym stopniu prezbiterium); czekają na słowa Wielkiej Doksologii
(Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie...)
8. Po słowie „Amen” kłaniają się do ołtarza i przez prezbiterium wychodzą na zewnątrz
kościoła; następnie wysypują resztki węgli (zakopują w ziemię znajdującą się w betonowym
kwietniku), oczyszczają trybularz, zanoszą go wraz z łódką do zakrystii; wracają na
prezbiterium, wchodząc kłaniają się w stronę ołtarza.
